SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ
TRƯỜNG PTTH CHUYÊN BIÊN HÒA
|
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI KHỐI CÁC TRƯỜNG THPT
CHUYÊN KHU VỰC DUYÊN HẢI BẮC BỘ
Năm
học 2013 - 2014
|
MÔN:
NGỮ VĂN LỚP 11
(Thời gian làm bài: 180 phút)
1.
Câu 1 (8,0 điểm)
Điều quan trọng không phải là bạn có bao nhiêu
cơ hội mà là bạn có nắm bắt được cơ hội hay không.
Anh (chị) hãy
trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến trên.
2. Câu 2 ( 12,0 điểm)
Trên trang bìa cuốn
sách Để thành nhà văn của Nguyễn Duy Cần
- Nhà xuất bản Trẻ, năm 2013 có in những
dòng chữ: Viết ra không phải là việc khó;
cái khó là phải có những câu chuyện gì đáng kể để kể, những tư tưởng gì đáng
ghi để ghi (Jérôme và Jean Tharaud)
Anh (chị) hiểu như
thế nào về những dòng chữ trên? Hãy phân tích những câu chuyện đáng kể đã kể và những tư tưởng đáng ghi đã ghi trong một số tác phẩm văn xuôi Việt Nam 1930
- 1945 đã học.
------- Hết-------
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ
TRƯỜNG PTTH CHUYÊN BIÊN HÒA
|
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ THI
CHỌN HỌC SINH GIỎI KHỐI CÁC TRƯỜNG
THPT CHUYÊN DUYÊN HẢI BẮC BỘ
Năm
học 2013- 2014
|
MÔN: NGỮ VĂN LỚP 11
( Thời
gian làm bài: 180 phút )
1. Câu 1 ( 8,0 điểm)
Trên cơ sở hiểu được nội dung ý kiến,
biết cách làm bài nghị luận xã hội về một tư tưởng, đạo lí; bài làm của học
sinh có thể trình bày theo nhiều cách nhưng về cơ bản cần có những ý sau:
a. Dẫn dắt nêu vấn đề cần nghị luận (0,5
điểm)
b. Giải thích (2,0
điểm)
- Giải thích từ ngữ: cơ hội là hoàn cảnh, điều kiện, dịp
thuận lợi gặp được để làm việc gì thường mong ước; bao nhiêu cơ hội: cơ hội nhiều hay ít; nắm bắt được cơ hội: không để cơ hội tuột khỏi tầm tay, chớp lấy cơ hội hành động để thành công.
- Nội dung ý kiến: khẳng
định ý nghĩa, tầm quan trọng của việc nắm bắt cơ hội để có thể thành công.
c.
Luận bàn về ý kiến (4,0 điểm)
- Cơ hội có thể đến với nhiều người nhưng không
phải ai cũng nắm bắt được cơ hội. Nhiều cơ hội đến mà không nắm bắt được thì
cũng chẳng khác nào không có cơ hội. Nắm
bắt được dù chỉ là một cơ hội không những bạn sẽ thành công mà còn đang tự tạo
cơ hội khác cho mình. Cơ hội không gõ cửa hai lần, thành công hay thất bại lại
phụ thuộc vào khả năng có nắm bắt được cơ hội hay không nên việc nắm bắt cơ hội
có tính chất quyết định tương lai phía trước của bạn…
- Cơ hội có khi xuất hiện một cách bất ngờ
nhưng nhiều khi cơ hội không tự nhiên mà đến. Bởi vậy ta không thể cứ ngồi chờ
cơ hội mà phải biết tự tạo cơ hội cho chính mình. Hãy tự tạo cơ hội cho mình và
sẵn sàng chớp lấy cơ hội khi có thể rồi gắng hết sức, nỗ lực hết mình. Đó chính
là chìa khóa của thành công…
d.
Bài học nhận thức và hành động (1,0 điểm).
- Hiểu thấu cơ hội do đâu mà có, tầm quan trọng
của việc nắm bắt cơ hội, cách nắm bắt cơ hội…
- Cách
tốt nhất để tạo cơ hội cho mình, để nắm bắt được cơ hội là hăng say, miệt mài
học tập, rèn luyện…
e. Nhận xét, đánh giá chung (0,5 điểm)
2. Câu 2 ( 12,0 điểm)
Trên cơ sở hiểu đúng vấn đề cần
nghị luận, nắm chắc kiến thức về một số tác phẩm văn xuôi Việt Nam 1930 – 1945
đã học, biết cách làm bài nghị luận về
một ý kiến bàn về văn học; bài làm của HS có thể trình bày theo nhiều cách khác
nhau song về cơ bản cần có các ý sau:
a. Dẫn dắt giới thiệu vấn đề cần nghị
luận (0,5 điểm)
b. Cách hiểu về ý kiến (3,0
điểm)
- Những câu chuyện đáng kể: đó là những câu chuyện hay, gây chú ý,
hấp dẫn, có nhiều ý nghĩa, vừa phản ánh được bản chất của đời sống vừa có khả
năng khơi dậy ở lòng người những xúc cảm, nghĩ suy … Những câu chuyện đáng kể không chỉ là những câu chuyện mà còn chính
là nhận thức, là đôi mắt, là khả năng khám phá, phát hiện đời sống… của nhà
văn. Cuộc sống xung quanh ta có biết bao những câu chuyện, cái khó là ở chỗ anh
phải có đôi mắt như thế nào để nhìn ra được những câu chuyện đáng kể. Nếu kể
những câu chuyện không đáng kể tác phẩm của anh sẽ không đáng đọc. Chỉ có những
câu chuyện đáng kể mới có khả năng làm cho tác phẩm của anh đáng sống…
- Những tư tưởng đáng ghi: tư
tưởng đó là một phán đoán về hiện thực, là cách nhìn, cách đánh giá hiện
thực theo một quan điểm, một tình cảm nhất định của tác giả. Những tư tưởng đáng ghi bao giờ cũng
phải là những tư tưởng đúng đắn, sâu sắc, phù hợp với những chuẩn mực đạo đức, tiến
bộ, đó là những tư tưởng vì con người… Không có những tư tưởng đáng ghi anh sẽ
không thể là nhà văn. Tư tưởng càng sâu sắc, càng đúng đắn, phù hợp, tiến bộ
bao nhiêu tác phẩm của nhà văn càng giá trị, có chiều sâu bấy nhiêu…
-> Không phải ai cũng dễ
dàng trở thành nhà văn. Trước khi cầm bút viết văn người nghệ sĩ cần phải giải
được bài toán khó: tìm được những câu
chuyện đáng kể để kể và có những tư
tưởng đáng ghi để ghi. Những câu chuyện, những tư tưởng ấy chính là nguồn để khơi gợi cảm hứng sáng tác.
Nguồn cảm hứng này sẽ chắp bút cho nhà văn, thôi thúc nhà văn cầm bút. Và khi
phẩm chất tài hoa nghệ sĩ giúp nhà văn kể lại những câu chuyện đáng kể, ghi lại những tư tưởng đáng ghi khi đó chúng ta có tác phẩm văn học. Có câu
chuyện đáng kể, có tư tưởng đáng ghi là cái
khó và sự thật là viết ra cho hay không đơn giản, đó cũng là cả một vấn đề…
c. Phân tích những câu chuyện đáng kể đã kể và những tư tưởng đáng ghi đã ghi trong một số tác phẩm văn xuôi Việt Nam
HS tự chọn một số tác phẩm
văn xuôi Việt Nam
1930 - 1945 đã học để phân tích. Khi phân tích cần làm nổi bật được những câu chuyện đáng kể, những tư tưởng đáng ghi trong tác phẩm
là gì và vì sao đó là những câu chuyện
đáng kể, những tư tưởng đáng ghi…
HS cũng phải biết thực hiện thao tác so sánh giữa những tác phẩm đã chọn.
d. Ý nghĩa của vấn đề (1,0
điểm)
- Đối với người sáng tác: muốn
viết được tác phẩm văn học theo đúng nghĩa nhà văn cần phải sống đã, cần phải rèn thói quen quan sát
với tinh thần khám phá, nghiên cứu đời sống…Thiết nghĩ nhà văn hãy để tư tưởng
tình cảm của mình soi đường dẫn lối cho tư tưởng tình cảm của những người khác…
- Đối với người đọc: thấy được, hiểu được và cùng suy ngẫm với nhà
văn về những câu chuyện cuộc đời; trân trọng những đóng góp lớn lao, tài và tâm
của người nghệ sĩ…
e.
Nhận xét, đánh giá chung (0,5 điểm)
Hết
0 nhận xét:
Đăng nhận xét